Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về ngăn chặn, giải quyết ô nhiễm môi trường

Ngày 12/07/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban thành Chỉ thị số 20/CT-TTg Về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Theo đó, một số thay đổi sẽ sớm đi vào đời sống để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt tại Thủ đô Hà Nội.

Trong những năm qua, công tác bảo vệ môi trường được quan tâm và là một phần không thể tách rời với sự phát triển bền vững của đất nước. Tuy đã có những hành lang pháp lý phục vụ cho công tác bảo vệ môi trường, tình hình ô nhiễm vẫn vô cùng nghiêm trọng, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Riêng tại Hà Nội, mức độ ô nhiễm môi trường không khi có những lúc thuộc nhóm cao nhất trên thế giới tại một số thời điểm, các thông số môi trường nước ở nội thành vượt giới hạn cho phép trong nhiều năm liên tục.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội (Ảnh: báo Sức khỏe và đời sống)

Các nguyên nhân chủ yếu có thể kể đến như:

• Các cơ quan, tổ chức, cá nhân chưa đánh giá, nhận thức đầy đủ về thực trạng, yêu cầu, còn xem nhẹ công tác bảo vệ môi trường.
• Công tác bảo vệ môi trường chưa đồng bộ, thiếu quyết liệt, quản lí, phối hợp chưa hiệu quả
• Các chế tài chưa đủ sức răn đe hành vi vi phạm.

Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ ban, ngành phối hợp, triển khai tốt công tác bảo vệ môi trường trong quyền hạn, trách nhiệm của mình. Tại Hà Nội, các công việc cần làm bao gồm:

• Lập, công bố đề án về vùng phát thải thấp (trong Quý III/2025) và tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ).
• Mở rộng, nâng cao chất lượng hệ thống giao thông công cộng, cùng hạ tầng phục vụ phương tiện sử dụng năng lượng sạch như hệ thống trạm sạc xe điện và các dịch vụ liên quan. Triển khai thực hiện Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/02/2025 của Quốc hội.
• Trước ngày 30/9, ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp phương tiện sử dụng năng lượng sạch cùng doanh nghiệp phát triển hạ tầng liên quan; chính sách khuyến khích, hỗ trợ người dân chuyển đổi từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch hoặc sử dụng phương tiện công cộng.
• Xây dựng lộ trình cụ thể từ Quý III/2025 với việc tăng lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký, cấp biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng, giá trông giữ xe trong khu vực trung tâm đối với phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
• Các tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, đến ngày 01/07/2026 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 01/01/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.
• Thí điểm loại bỏ đồ nhựa dùng một lần tại nhà hàng, khách sạn, cửa hàng đồ uống, quán ăn trong khu vực Vành đai 1 từ Quý IV/2025.
• Ưu tiên ngân sách và huy động xã hội hóa để đầu tư các dự án tái chế, thu hồi năng lượng từ rác thải bằng công nghệ tiên tiến; phát triển khu công nghiệp tái chế và nhà máy xử lý rác, giảm tỷ lệ chôn lấp, không để rác thải tồn đọng gây ô nhiễm và mất mỹ quan đô thị (bắt đầu từ Quý IV/2025).

Chi tiết chỉ thị xem tại đây.