Báo cáo thuộc dự án “The Green Edge: Women’s Employment and Leadership for Sustainable Business in Viet Nam” công bố những số liệu và khuyến nghị quan trọng nhằm thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Đây là dự án của Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC), thành viên của nhóm Ngân hàng thế giới với sữ hỗ trợ của Chính phủ Australia 

Phụ nữ hiện chỉ chiếm trung bình 23% lực lượng lao động, 21% vị trí quản lý cấp cao và 23% thành viên hội đồng quản trị trong ba ngành năng lượng mặt trời, tái chế nhựa và sản xuất lúa gạo. Tỷ lệ thấp này chủ yếu do khoảng trống kỹ năng STEM, định kiến giới trong mô tả công việc và quy trình tuyển dụng chưa thực sự “cởi mở” với lao động nữ, cũng như thiếu cơ chế đào tạo và thăng tiến. 

Ngành năng lượng mặt trời – với mục tiêu 34% sản lượng điện vào năm 2050 – đang đối mặt thách thức lớn trong việc thu hút và giữ chân lao động nữ có chuyên môn. Trong khi đó, tại khâu tái chế nhựa và sản xuất lúa gạo, lao động nữ thường làm việc theo hình thức không chính thức, ở các vị trí thủ công, giá trị thấp, dễ bị tổn thương trước biến động thị trường và khí hậu, đồng thời thiếu tiếp cận nguồn tín dụng và công nghệ mới. 

Để thu hẹp khoảng cách giới, doanh nghiệp cần ưu tiên tuyển dụng và giữ chân lao động nữ thông qua hợp tác với cơ sở đào tạo STEM, triển khai chương trình thực tập, học nghề cho học sinh, sinh viên nữ, đồng thời áp dụng mô tả công việc không phân biệt đối xử và công tâm hơn trong hoạt động tuyển dụng. Việc này không chỉ giúp tăng cường chất lượng nguồn nhân lực mà còn giảm thiểu rủi ro vận hành khi mở rộng quy mô đầu tư xanh. 

Khuyến nghị tiếp theo là thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ bằng cách thiết lập mục tiêu SMART (specific, measurable, actionable, realistic, time-bound) về tỷ lệ nữ trong cấp quản lý và hội đồng quản trị, tổ chức chương trình cố vấn – tài trợ – huấn luyện lãnh đạo dành riêng cho nữ nhân viên tiềm năng và tích hợp chỉ số bình đẳng giới vào tiêu chí đánh giá hiệu quả doanh nghiệp.  

Cuối cùng, để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững và bao trùm, doanh nghiệp nên đưa tiêu chí giới vào quy trình đánh giá nhà cung cấp, ưu tiên hợp tác với các doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo; đồng thời phát triển nền tảng số và hệ thống điểm thu gom tái chế nhằm chính thức hoá vai trò của lao động nữ trong ngành tái chế nhựa. Ở lĩnh vực nông nghiệp, cần hỗ trợ nông dân nữ áp dụng kỹ thuật canh tác ít phát thải, tăng năng suất và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. 

Với các giải pháp trên, báo cáo khẳng định rằng nâng cao tỷ lệ tham gia và lãnh đạo của phụ nữ chính là yếu tố then chốt để hướng tới một nền kinh tế xanh, bao trùm và phát triển bền vững tại Việt Nam. 

Xem chi tiết báo cáo tại đây.